26 aug Onze aanpak is helpend is voor álle kinderen op school
Sinds afgelopen schooljaar werkt het team van basisschool Mozaïek in Oss (onderdeel van SIMON, stichting voor Islamitisch onderwijs in Midden- en Oost-Nederland) intensief samen met Kentalis. Een team bestaande uit een ambulant begeleider, logopedist en een leerkrachtondersteuner werkt samen met Mozaïek-leerkrachten én ouders aan de ondersteuning van kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Leerkracht Asma Imourig, intern begeleider Elvan Korkut en ambulant begeleider Harm Tromp zijn enthousiast over dit voor iedereen leerzame traject.
Koninklijke Kentalis ondersteunt mensen die slechthorend, doof of doofblind zijn of een taalontwikkelingsstoornis (TOS) of communicatief meervoudige beperking hebben. Harm Tromp is al langere tijd betrokken bij Mozaïek als ambulant begeleider vanuit Kentalis. De samenwerking onstond volgens hem dan ook op een natuurlijke manier. “Ik begeleidde al individuele leerlingen en coachte daarbij de betrokken leerkracht. Toen het leerlingenaantal hier steeds verder groeide, kozen we vanuit Kentalis voor de inzet van een leerkrachtondersteuner. Bij Bedir, een andere school binnen het SIMON-bestuur, waren ze al langer bekend met samenwerken met Kentalis in een medium setting en zij waren er erg over te spreken. Mozaïek-directeur Hatice Aydogdu kwam met het idee om die manier van samenwerking hier ook eens te verkennen. Afgelopen januari was het officieel zover. Op dit moment begeleid ik samen met mijn collega’s vanuit Kentalis, elf leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis op deze school. We kunnen als team onze aandacht goed verdelen tussen dat wat de kinderen nodig hebben, het ondersteunen van de leerkrachten en contact met de ouders. En het mooie is dat onze aanpak op het gebied van taalontwikkeling en woordenschat helpend is voor álle kinderen op school.”
Bijna onzichtbaar
De meeste kinderen op Mozaïek die begeleiding krijgen bij hun TOS zitten in de onderbouw. Asma Imourig staat voor de klas in groep 1/2 en werkt dus veel samen met het team. “Harm en zijn collega’s zijn regelmatig bij mij in de klas te vinden. In de onderbouw werken we heel sterk met thema’s, die nemen zij dan ook mee in de begeleiding. De lessen en de begeleiding lopen zo naadloos in elkaar over voor de leerlingen. De leerkrachtondersteuner begeleidt mijn leerlingen met een arrangement vanuit Kentalis gewoon tijdens de activiteiten die ik met de klas doe. Soms neemt ze een groepje extra leerlingen mee uit de klas, bijvoorbeeld als andere kinderen ook wel een extra steuntje in de rug bij hun taalontwikkeling kunnen gebruiken. Het voelt op die manier natuurlijk voor de leerlingen en de begeleiding wordt zo voor hen bijna onzichtbaar. Mooi om te zien!”
Betrokken ouders
Ook de ouders worden nauw betrokken bij de begeleiding van hun kind, onder andere via de app Social Schools. Asma: “De ouders krijgen elke dag een berichtje over wat we in de klas hebben gedaan. Zo kunnen de kinderen hun verhalen makkelijker mee naar huis nemen. Andersom kunnen ouders zelf ook foto’s met mij en de leerkrachtondersteuner delen als ze zelf aan een opdracht of activiteit hebben gewerkt met hun kind. Zo gingen we vorige week naar de kinderboerderij. Ik deel mijn foto’s dan met de ouders én de leerkrachtondersteuner. Die plaatjes en verslagjes kunnen voor haar en de ouders ook weer dienen als gespreksstof of inspiratie voor opdrachtjes en extra opbouw van woordenschat. Gekoppeld aan een activiteit blijft de stof bij de leerling beter plakken en versnelt het leerproces.”
Iedereen profiteert mee
Elvan Korkut is als intern begeleider voor de onderbouw de schakel tussen leerkracht, ouders, logopedist, ambulant begeleider en leerkrachtondersteuner. “Alle aanvragen voor arrangementen of contacten met ambulant begeleiders gaan via mij. Ik pak het dan weer verder op met de groepsleerkracht. Voor ouders is de leerkracht officieel het eerste aanspreekpunt, maar inmiddels is Harm hier op school zo’n vertrouwd gezicht, dat ouders veel sneller zelf op hem afstappen. We vinden het fijn dat de drempel die ouders eerst voelden zo langzaam verdwijnt. We organiseren daarom ook samen ouderbijeenkomsten, bijvoorbeeld over thuis voorlezen. Niet alleen voor ouders van kinderen met een TOS, maar juist voor álle ouders. De tips vanuit de Kentalis-collega’s kunnen voor elke ouder toepasbaar zijn, dus daar laten we graag iedereen van mee profiteren.”
Brugfunctie
De samenwerking tussen Mozaïek en Kentalis blijkt echt drempelverlagend te werken voor de gemeenschap rondom school. Eerder hielden ouders Kentalis langer op afstand, bijvoorbeeld door nare ervaringen met eerdere hulpverleners of negatieve verhalen van andere ouders. Omdat Harm en zijn collega’s Kentalis een gezicht geven, zijn ze benaderbaar en kunnen ze eventuele vooroordelen of zorgen veel sneller ontkrachten.
Asma: “Ik merk tijdens oudergesprekken dat ouders minder schrikken als ik bijvoorbeeld een onderzoek of extra ondersteuning door Kentalis aanbeveel. Ze kennen er een gezicht bij, horen vaker over wat begeleiding in kan houden en wat daar de voordelen van zijn. Ze besluiten daardoor eerder om mee te gaan in mijn advies. En anders kan Harm altijd even aansluiten bij een gesprek voor wat extra uitleg.”
Korte lijntjes
Harm: “Daarnaast vervullen we inmiddels ook een brugfunctie richting Kentalis Martinus van Beek, een cluster 2-school voor speciaal onderwijs in Oss. Het is nu makkelijker om het gesprek aan te gaan over kinderen die daar naar school gaan, maar misschien met wat hulp kunnen overstappen of terugkeren naar Mozaïek. Toen we de start van deze samenwerking aankondigden op social media, klopten er meteen ouders aan om te informeren naar die mogelijkheid.”
Elvan: “Daarbij moeten we ons natuurlijk wel aan kaders houden: kunnen wij de leerling wel écht bieden wat hij of zij nodig heeft? Maar het is dan heel fijn dat Harm en zijn collega’s direct lijntjes kunnen leggen met Martinus van Beek. Ze kunnen ons met hun specifieke kennis adviseren voor welke leerlingen het nu mogelijk is om de overstap te maken en wie dat misschien over een paar jaar kan. Zo kunnen we samen een eerlijke en weloverwogen inschatting maken. We hebben door de samenwerking ook een nauwere overdracht met de vroegbehandeling van Kentalis. We kijken bij elkaar mee en kunnen heel specifiek afgestemd de leerlingen laten overstappen tussen de vroegbehandeling en groep 1 of 2.”
Sneller signaleren
De samenwerking is tot nu toe een succes. Om de kennis ook voor de toekomst te borgen, organiseert het team vanuit Kentalis regelmatig bijeenkomsten om de leerkrachten up to date te houden over taalontwikkelingsstoornissen en alles wat daarbij komt kijken in de praktijk. Elvan ziet dat dit effect heeft op haar collega’s. “We organiseren die bijeenkomsten steeds rondom een specifieke hulpvraag van een collega. Harm of één van zijn collega’s geeft ons dan een presentatie en er is ook altijd een opdracht waarbij je zelf kunt voelen hoe een kind met een TOS de wereld beleeft. Voor nieuwe collega’s zijn er basistrainingen, in de onderbouw doen we bijvoorbeeld kennis op over beginnende geletterdheid en in de bovenbouw weer over het aanpassen van je instructie aan een leerling met een TOS.”
Ook Harm ziet resultaat: “Ik zie dat leerkrachten door de ervaring en kennis die ze opdoen veel sneller kunnen signaleren of de ontwikkeling van een leerling wat anders verloopt. En door onze samenwerking is de drempel veel lager om ons op tijd in te schakelen en mee te laten kijken. Deze manier van samenwerken is een mooie manier van co-teaching. Je staat samen in de groep, leert van elkaars aanpak over hoe je taal aanbiedt of verrijkt. Een mooie en bewezen effectieve manier van samen doen en samen leren. Het is onze wens om dat straks ook in de midden- en bovenbouw verder op te bouwen.”
Van peuterspeelzaal tot groep 8
Elvan: Het is mooi om te zien welke ontwikkeling we in een jaar tijd al samen hebben doorgemaakt. Ik zie bij collega’s de welwillendheid en interesse om meer specifieke kennis op te doen over TOS. En teamleden die hier al langer werken, nemen nieuwe collega’s graag mee in het leerproces. In de onderbouw stáát de samenwerking er al echt, zeker ook met het samen doorvoeren van de thema’s. Ons plan is nu om die doorgaande lijn consequenter verder door te trekken tot in de midden- en bovenbouw. Het leuke is dat ik laatst zelfs werd benaderd door de peuterspeelzaal hier in het gebouw dat ze daar ook deel van uit willen maken. Zo kunnen we straks op het gebied van woordenschat en taalontwikkeling thema’s als het Offerfeest of de Kinderboekenweek stevig neerzetten en visualiseren door de hele school. We bespreken met de intern begeleiders, Kentalis en de ondersteuningsspecialisten vanuit het samenwerkingsverband hoe we dat de komende tijd aan gaan pakken.”
